Menu
W następstwie strajków sierpniowych i podpisanych porozumień w Szczecinie, Gdańsku i Jastrzębiu, dnia 19 września 1980 r., na zebraniu ogólnym pracowników naszej Uczelni, powołano Uczelniany Komitet Założycielski, którego celem było zorganizowanie nowego, niezależnego związku zawodowego.
W skład Komitetu Założycielskiego weszli: Kazimierz Godlewski jako przewodniczący, Jerzy Ostachowicz i Mieczysław Zaniewski jako wiceprzewodniczący, Halina Mytnik – sekretarz oraz Jerzy Wenda, Stanisław Witczak i Robert Kaczmarek – członkowie.
Równolegle na wydziałach i innych jednostkach organizowano struktury niezależnego związku i powoływano komitety założycielskie.
Nowy związek, pod nazwą Niezależny Samorządowy Związek Zawodowy „Solidarność” pracowników Akademii Górniczo-Hutniczej został zarejestrowany już w październiku 1980r. , pod numerem rejestracyjnym 471, a nasza organizacja, licząca około 4200 członków, była trzecią co do liczebności w Regionie Małopolska.
W dniach 20 – 21 grudnia 1980 r., odbył się Walny Zjazd Delegatów NSZZ „S” AGH podczas którego wybrano pierwsze władze Związku.
Przewodniczącym został Robert Kaczmarek, jego zastępcami Jerzy Ostachowicz, Tadeusz Syryjczyk i Natalia Rozin, sekretarzem Halina Mytnik. Ponadto w skład Prezydium weszli: Jerzy Bendkowski, Henryk Brancewicz, Wiktor Brawuski, Ireneusz Serwan i Mieczysław Zaniewski.
W październiku 1981 r. na miejsce Natalii Rozin i Tadeusz Syryjczyka, który rozpoczął pracę w Regionie Małopolskim NSZZ „Solidarność”, nowymi wiceprzewodniczącymi zostali: Mirosław Handke i Ireneusz Serwan. Barbara Hołyńska została członkiem Prezydium.
W odniesieniu do uczelni „Solidarność” zajmowała się, w zasadzie, wszystkim. Jej celem było przede wszystkim:
„Solidarność” cieszyła się ogromnym poparciem prawie całej społeczności akademickiej. Wywalczona przez Związek samorządność uczelni umożliwiła jego członkom, a w konsekwencji przedstawicielom wszystkich grup pracowniczych, aktywne uczestnictwo w ciałach statutowych uczelni (Senat, rady wydziałów czy instytutów, komisje senackie i rektorskie).
Środowisko akademickie Krakowa z Przewodniczącym KZ NSZZ „Solidarność” AGH, kol. Robertem Kaczmarkiem na czele, już we wrześniu 1980r. rozpoczęło w oparciu o AGH, budowę ponadzakładowej struktury branżowej „Solidarności” w uczelniach, instytucjach naukowych i badawczych.
Po ogłoszeniu stanu wojennego, internowaniu Przewodniczącego KZ NSZZ „Solidarność” AGH i kilku działaczy Związku, 14 grudnia 1981 odbyło się spontaniczne zebranie kilkuset członków Związku, na którym podjęto – na znak protestu przeciw wprowadzeniu stanu wojennego i internowaniu przewodniczącego Komisji Zakładowej – decyzję o ograniczonym strajku okupacyjnym od godz. 15-tej 14 grudnia 1981. Czas trwania strajku ustalono na dwie doby, a uczestników strajku ograniczono zasadniczo do mężczyzn: nauczycieli akademickich i pracowników inżynieryjno-technicznych. W strajku wzięło udział około 400 członków Związku. We wtorek 15 grudnia po południu Mszę Świętą odprawił duszpasterz akademicki ks. dr Franciszek Płonka z kościoła św. Anny. Prezydium Komisji Zakładowej przekształciło się w Komitet Strajkowy. Przewodniczącym Komitetu Strajkowego został Ireneusz Serwan, a członkami Halina Mytnik, Henryk Brancewicz i Mieczysław Zaniewski. W trakcie strajku podjęto decyzję o delegowaniu przedstawicieli Komisji Wydziałowych, w celu organizowania tajnej działalności związkowej.
Po pacyfikacji strajku, aresztowaniu i internowaniu kolejnej grupy działaczy Związku, kierownictwo przejęła Tajna Komisja Zakładowa w składzie: Andrzej Gołaś, Kazimierz Godlewski, Józef Jachimski, Stanisław Mitkowski, Stanisław Nowak, Andrzej Paulo, Ireneusz Serwan, Jerzy Wenda, Władysław Włodarczyk i Ryszard Wosz.
Mimo konfiskaty funduszy, lokali i zaplecza technicznego działalność Związku w AGH nie została przerwana. Jego członkowie wchodzili do oficjalnych struktur organizacyjnych Uczelni, takich jak Senat, Rady Wydziałów, Komisje Senackie i Rektorskie. W ten sposób nadal była prowadzona działalność statutowa. Wspomagano potrzebujących poprzez zasiłki statutowe i zapomogi losowe – członkowie Związku nadal odprowadzali składki. Przy współpracy z pracownikami innych uczelni (przede wszystkim Uniwersytetu Jagiellońskiego) organizowano cykle odczytów oraz prowadzono działalność redakcyjną i wydawniczą. W całym okresie, już od września 1980 roku działali bardzo aktywnie członkowie w Komisjach Wydziałowych i Oddziałowych. Szczupłość opracowania uniemożliwia wymienianie tak dużej liczby ofiarnych działaczy Związku.
Dzięki działaniom NSZZ „Solidarność”, w lutym 1981r. zostało zwołane nadzwyczajne posiedzenie Senatu AGH w celu przedyskutowania głównych postulatów zmian w nowej ustawie (kopia protokołu z nadzwyczajnego posiedzenia Senatu w dniu 20 lutego 1981r. ).
Główne problemy jakie były dyskutowane to:
Działalność Związku w okresie stanu wojennego przyczyniła się do konsolidacji społeczności związkowej i wzbudzenia prawdziwej solidarności w społeczności AGH. Ponieśliśmy też bolesne straty. Najdotkliwsza była niewątpliwie śmierć Adama Grudzińskiego (1982r.), pracownika Biblioteko Głównej AGH w następstwie aresztowania i licznych, brutalnych przesłuchań.
Kontynuacja działalności związkowej w okresie stanu wojennego w znacznym stopniu ułatwiła odbudowę struktur Związku w latach 1988-89. Od czerwca 1988 r. jawnie działał 21-osobowy Komitet Założycielski NSZ „Solidarność” pod przewodnictwem prof. Zygmunta Kolendy, w ścisłej współpracy z TKZ. Pod wnioskiem o reaktywacje Związku podpisało się 694 pracowników. W styczniu 1989 roku wniosek o rejestracje Związku został odrzucony przez Sąd Najwyższy. Pomimo tego, w zaistniałej sytuacji Komitet Założycielski przekształcił się w Komitet Organizacyjny, w celu przeprowadzenia wyborów do struktur Związku.
Po powtórnej rejestracji Związku w sądzie w Warszawie, w kwietniu 1989 r. przewodniczącym został wybrany prof. Zygmunt Kolenda, a wiceprzewodniczącymi Jerzy Ostachowicz, Stanisław Kasprzyk i Julian Kwiek.
Od 7 grudnia 1991 r. do grudnia 2005r. przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” AGH był Piotr Lewandowski. Zastępcami w kolejnych kadencjach byli: Tadeusz Bachleda-Curuś, Krzysztof Matuszek, Andrzej Pogonowski, Andrzej Paulo i Marian Rulewicz oraz Krzysztof Matuszek.
W okresie od grudnia 2005r do marca 2006 r. Przewodniczącym Komisji Zakładowej był Krzysztof Matuszek, a zastępcą Maria Sapor.
W kadencji od marca 2006r. do marca 2010r. przewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” AGH została Maria Sapor. Zastępcami w kadencji 2006 – 2010 byli: Krzysztof Matuszek i Andrzej Pietrzykowski. W skład Komisji Zakładowej wchodzili: Baran Janusz/Dzik Stanisław, Brożek Marian, Firlej Konrad/Woźniak Maciej, Golański Ryszard, Maria Gołębiowska, Gospodarczyk Piotr, Górecki Jerzy, Lewkiewicz-Małysa Aleksandra, Lipka Krystyna, Łopatka Andrzej, Malik Stanisław, Małecka Anna, Małyniuk Jerzy, Niewiara Ewa, Osiak Bogumiła, Ostachowicz Jerzy/Kuc Tadeusz, pasierb Lucjan, Piekło Andrzej, Potepa Maria, Ptasiński Leszek, Rulewicz Marian, Rusin Andrzej, Serwan Ireneusz, Skowronek Tadeusz, Soczyński Aleksander, Staszczak Leopold, Tarkowski Jan, Tarnowski Jacek, Tomczyk Katarzyna, Walasek Edward, Winzer Anna, Wojna-Dyląg Elżbieta, Zapałowicz-Bilan Barbara.
Na przewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” AGH w kadencji od marca 2010r. do marca 2014r., Zakładowe Zebranie Delegatów wybrało ponownie Marię Sapor. Zastępcami przewodniczącej byli Krzysztof Matuszek i Andrzej Pietrzykowski. W skład Komisji Zakładowej wchodzili: W skład Komisji Zakładowej wchodzili: Boryczko Bożena, Cieślak Witold, Dudek Magdalena, Dzik Stanisław, Maria Gołębiowska, Kuc Tadeusz, Lewkiewicz-Małysa Aleksandra, Lipka Krystyna, Łopatka Andrzej, Machowski Witold, Macherzyński Mariusz, Malik Stanisław, Małecka Anna, Młynarczykowska Anna, Niewiara Ewa, Oprzędkiewicz Iwona, Osiak Bogumiła, Paszkowska Ewa, Piekło Andrzej, Ptasiński Leszek, Rulewicz Marian, Serwan Ireneusz, Skowronek Tadeusz, Soczyński Aleksander, Tarkowski Jan, Tomczyk Katarzyna, Wagner Aleksandra, Winzer Anna, Wojna-Dyląg Elżbieta, Woźniak Maciej.
W kadencji od marca 2014r. do marca 2018r. przewodniczącą Komisji Zakładowej została Maria Sapor, a zastępcą – Krzysztof Matuszek. W skład Komisji Zakładowej wchodzili: Boryczko Bożena, Bień Andrzej/Mocniak Jerzy Cieślak Witold, Dudek Magdalena, Figura Bogdan, Harzig Janusz, Hodurek Krystyna, Kuc Tadeusz, Lupa Dorota, Łopatka Andrzej, Macherzyński Maiusz, Malik Stanisław, Małecka Anna, Młynarczykowska Anna, Niewiara Ewa, Oprzędkiewicz Iwona, Pawnik Wojciech, Piekło Andrzej, Pietrzykowski Andrzej, Rulewicz Marian, Skowronek Tadeusz, Tarkowski Jan, Tomczyk Katarzyna, Wagner Aleksandra, Wawszczak Jacek, Winid Bogumiła, Wojciechowski Jerzy, Wojna-Dyląg Elżbieta. .
W marcu 2018r. Zakładowe Zebranie Delegatów wybrało na pierwszą w historii NSZZ „Solidarność” 5 letnią kadencję (2018 – 2023) kol. Ewę Niewiarę. Zastępcami zostali wybrani: Anna Młynarczykowska (skarbnik) i Maria Sapor, sekretarzem Iwona Oprzędkiewicz. W skład Komisji Zakładowej weszli: Boryczko Bożena, Brzoza-Woch Robert, Cierniak Marek, Figura Bogdan, Heilman Krzysztof, Hodurek Krystyna, Jedliński Jerzy, Lupa Dorota, Major-Gabryś Katarzyna, Malik Stanisław, Małecka Anna, Matuszek Krzysztof, Oprzędkiewicz Iwona, Piekło Andrzej, Pietrzykowski Andrzej, Rembiś Marek, Rulewicz Karol, Skoczeń Andrzej, Skowron Mikołaj, Skowronek Tadeusz, Tomczyk Katarzyna, Wagner Aleksandra, Wawszczak Jacek, Winid Bogumiła, Wojciechowski Jerzy, Wojna-Dyląg Elżbieta, Vogt Elżbieta.
W marcu 2023 r. na przewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Akademii Górniczo-Hutniczej w kadencji 2023-2028 została ponownie wybrana Ewa Niewiara. Zastępcami zostały wybrane: Anna Młynarczykowska i Maria Sapor, skarbnikiem Dorota Kalisz, a sekretarzem Iwona Oprzędkiewicz. W skład Komisji Zakładowej weszli: Boryczko Bożena, Grzegorzewska Katarzyna, Hajdzińska Dorota, Heilman Krzysztof, Hodurek Krystyna, Karczewski Jerzy, Malik Stanisław, Ostrowski Jacek, Rulewicz Karol, Skoczeń Andrzej, Skowron Mikołaj, Ślósarczyk Michał, Tomczyk Katarzyna, Wagner Aleksandra, Wawszczak Jacek, Winid Bogumiła, Wojciechowski Jerzy, Wojna-Dyląg Elżbieta, Vogt Elżbieta, Żywczak Antoni.
Związek realizuje zadania statutowe służąc członkom „Solidarności” i całej społeczności AGH. Przedstawiciele Związku uczestniczą w statutowych ciałach kolegialnych Uczelni, we władzach Regionu Małopolska i Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”.
opracowanie: Maria Sapor
Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” AGH
Kraków, czerwiec 2023 r.
© 2024 Akademia Górniczo – Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie